همایش ملی قنوات هفتم و هشتم آبان در بیرجند برگزار می‌شود فرصت چاره‌سازی برای چالش آب

هفتم و هشتم آبان ماه دانشگاه بیرجند میزبان همایش هیدرولیک ایران و همایش ملی قنوات خواهد بود که فرصتی برای پژوهشگران و دانشگاهیان درباره گفت و گو پیرامون یکی از بزرگترین چالش های کشور یعنی آب را به وجود خواهد آورد.
دبیر علمی بیست و چهارمین کنفرانس هیدرولیک ایران و همایش ملی قنوات در نشست خبری در این زمینه گفت: پیش از این، چنین همایش‌هایی توسط دانشگاه‌های معتبر و مطرح در زمینه هیدرولیک برگزار می‌شد، اما با اعتماد انجمن هیدرولیک و همکاری‌های تیم علمی دانشگاه بیرجند، این اتفاق در این شهرستان افتاد. حسین خزیمه، با اشاره به اقدامات اجرایی این همایش، افزود: دبیرخانه همایش در دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند تشکیل شد و برای هماهنگی بیشتر، چند جلسه مجازی با حضور همه دست اندرکاران برگزاری این همایش در کمیته‌های مختلف، برگزار شد. دبیر علمی بیست و چهارمین کنفرانس هیدرولیک ایران و همایش ملی قنوات ادامه داد: در کنار تشکیل دبیرخانه، تیم‌هایی برای پشتیبانی علمی، کمیته داوران و همچنین تیم پشتیبانی فنی برای راه‌اندازی وب‌سایت همایش تشکیل شد. وی به موضوع مقالات علمی همایش اشاره و بیان کرد: در ابتدا، دو مرحله برای تمدید مهلت ارسال مقالات در نظر گرفته شد. با توجه به درخواست‌های متعدد، این تمدیدها انجام شد و تاکنون 81 مقاله دریافت کرده‌ایم که در فرآیند داوری قرار دارند. خزیمه ادامه داد: پیش‌بینی می‌شود که این تعداد تا روز همایش به حدود 150 مقاله برسد. تا این لحظه 15 مقاله شفاهی پذیرفته شده است، و بقیه مقالات نیز در حال بررسی و تعیین تکلیف هستند. دبیر علمی بیست و چهارمین کنفرانس هیدرولیک ایران و همایش ملی قنوات از حضور سخنرانان کلیدی در روزهای برگزاری همایش خبر داد و گفت: سخنرانان کلیدی همایش معرفی شده‌اند و امیدواریم در روز همایش از صحبت‌های آن‌ها بهره‌مند شویم. همچنین دبیر بیست‌وچهارمین کنفرانس هیدرولیک ایران و همایش ملی قنوات نیز در این نشست بیان کرد: هدف این همایش، ایجاد پیوندی مؤثر میان دانش علمی روز و تجربه‌های ارزشمند سنتی در مدیریت منابع آب است. ابوالفضل اکبرپور اظهار کرد: برگزاری همزمان این دو رویداد، تلاشی در راستای تلفیق علم روز با دانش بومی برای مواجهه هوشمندانه با بحران آب در کشور، به ویژه در استان‌های خشک و نیمه‌خشک همچون خراسان جنوبی است. عضو هیئت علمی دانشگاه بیرجند با اشاره به پیشینه قنات‌ها در ساخت تمدن در مناطق کویری کشور تصریح کرد: اکنون بیش از ۴۰ هزار رشته قنات فعال در کشور وجود دارد که بخش زیادی از آن‌ها در خراسان جنوبی قرار دارند، این میراث ارزشمند هم نیاز به احیا داشته و هم قابلیت بهره‌برداری علمی دارد. وی هدف از برگزاری این کنفرانس و همایش را گفت‌وگوی میان دانشگاه، دستگاه‌های اجرایی، متخصصان و بهره‌برداران سنتی آب عنوان کرد و گفت: اگرچه قنات‌ها سازه‌هایی سنتی هستند، اما طراحی دقیق، شیب حساب‌شده و بهره‌برداری پایدار از آن‌ها، آن را به سازه‌ای علمی و مهندسی‌شده تبدیل کرده است. رئیس سازمان بسیج سازندگی کشور نیز در این نشست بیان کرد: قنوات یکی از شاهکارهای مهندسی بومی ما بوده که با شیب‌های بسیار دقیق یک در هزار ساخته شده‌اند. سردار زهرایی افزود: مقنیان یا مدیران قنوات، دانش و تجربه بسیار بالایی در کنترل و بهره‌برداری از این منابع دارند که باید به عنوان سرمایه‌های ملی حفظ و تقویت شود. وی تأکید کرد: این در حالیست که تاکنون آن طور که باید و شاید این دانش تجربی در پژوهش‌ها و سیاستگذاری‌ها مورد توجه قرار نگرفته است. سردار زهرایی تصریح کرد: با همکاری دانشگاه‌ها و مراکز علمی تلاش کرده‌ایم آموزش علمی را با تجربه مقنیان تلفیق کنیم، برای مثال، در کشور آب شرب هفت هزار ۱۳۸ روستا با تفاهم‌نامه‌هایی که با وزارتخانه منعقد شده، که باید در مکان‌سنجی و اولویت‌بندی آن از توان مراکز علمی استفاده می‌شد. رئیس سازمان بسیج سازندگی کشور تأکید کرد: دو بحران بزرگ کشور که در آینده‌ای نه چندان دور به شکلی جدی‌تر گریبانگیر ما خواهند شد، بحران جمعیت و بحران آب است. بحران جمعیت ناشی از کاهش نرخ زاد و ولد و افزایش سالخوردگی است که اگر به آن پرداخته نشود، کشور با مشکلات عدیده‌ای مواجه خواهد شد. وی ادامه داد: بحران آب از آن جهت اهمیت دارد که جنگ جهانی سوم را جنگ آب خوانده‌اند؛ اگرچه این جنگ ملموس نیست اما نمونه‌هایی مانند تمرکز شدید کشورهای همسایه روی آب نشان می‌دهد که این موضوع اهمیت استراتژیک دارد. سردار زهرایی افزود: در کشور ما نیز در حوزه آب دچار خطاهای استراتژیک بوده‌ایم؛ از هفت هزار چاه غیرمجاز گرفته تا سیاست‌هایی که فقط به توزیع آب پرداخته‌اند نه مدیریت منابع، همه ما را به شرایط بحرانی رسانده است.