مطالبه مردم برای قرارگیری دو شهرستان در لیست مناطق محروم / خط انکار بر محرومیت بیرجند و قاین
شهرهای بیرجند و قابن با وجود اینکه بسیاری از شاخصهای توسعهیافتگی را ندارند، اما هنوز در لیست مناطق محروم و کمتر توسعهیافته کشور قرار نگرفتهاند. این موضوع، با توجه به مؤلفههای مختلف توسعهای و نیازهای اولیه این شهرستانها، نگرانیهایی جدی برای مسئولان محلی و استانی ایجاد کرده است. در فرصت حضور رئیس جمهور در سفر به خراسان جنوبی، این وضعیت باید بازنگری شود تا بتوان از ظرفیتهای اعتباری و مزایای ویژه بهرهمند شد و در مسیر توسعه همهجانبه استان گام برداشت.
استان خراسان جنوبی هماکنون با شاخصهای توسعهنیافتگی متعددی روبروست؛ دو شهرستان بیرجند و قاین بهعنوان مراکز پرجمعیت و اقتصادی استان، هنوز در لیست مناطق محروم کشور قرار نگرفتهاند. این وضعیت، چالشها و نیازهای اساسی این شهرستانها را بیش از پیش نمایان میسازد و فرصتهای بزرگی را برای جذب اعتبارات و ارائه طرحهای توسعهای به خطر میاندازد. بر اساس قوانین توسعه پنجساله، دولت باید بر اساس شاخصهای ارزیابی شده، مناطق کمتر توسعهیافته را مشخص و به آنها اعتبارات و مزایای قانونی اختصاص دهد. اما ارزیابیهای موجود نشان میدهد که شاخصهای این دو شهر، همچنان از میانگین کشوری پایینتر است، بهویژه در حوزههای آموزشی، ورزشی، زیرساختهای آب و فاضلاب، راه، شبکههای ریلی و حملونقل هوایی، و همچنین معافیتهای مالیاتی.
مکاتبات و پیگیریهای بینتیجه
در چند سال اخیر، مکاتبات مختلف از سوی استانداران و نمایندگان مجلس با مقامات مختلف کشوری انجام شده است، اما نتیجه ملموس و عملیاتی نداشته است؛ بهخصوص پس از شیوع بیماری کرونا بسیاری از پیگیریها ابتر باقی مانده است. به گفته مسئولان استانی، سرانه آموزشی و ورزشی این شهرستانها پایینتر از میانگین استانی و کشوری است و این مناطق با نبود و کمبود زیرساختهای حملونقل ریلی و پروازی، ۴۰ درصد فرسودگی شبکه آب شرب و هدررفت قابل توجه، نبود معافیتهای مالیاتی مهم برای جذب سرمایهگذاری و نیروی متخصص و نبود زیرساختهای صنعتی و تجاری مناسب برای جذب سرمایهگذار خارجی و داخلی روبرو هستند.
مطالبه فرماندار بیرجند
فرماندار شهرستان بیرجند درباره وضعیت این شهرستان و نیازهای توسعهای آن به امروز خراسان جنوبی گفت: «طبق قوانین توسعه پنجساله، ابتدای هر برنامه، مناطق کمتر توسعهیافته (به تفکیک شهر و بخش) توسط دولت تعیین میشوند که بر اساس شاخصهایی که سازمان برنامه و بودجه و وزارتخانهها تهیه میکنند، این مناطق شناخته میشوند. متأسفانه، در حال حاضر شهرستان بیرجند در لیست مناطقی قرار ندارد که با توجه به شاخصهای توسعه، واقعاً نیازمند توجه ویژه باشند.»
مهندس ناصری ادامه داد: «در سالهای گذشته، مکاتبات متعددی از سوی استانداران محترم استان و نمایندگان مجلس با روسای سازمان برنامه و بودجه و رئیسجمهور انجام شده است، اما متأسفانه نتیجه خاصی در این زمینه حاصل نشده است. این در حالی است که توسعهیافتگی در این شهر بسیار ناقص است و مشکلات فراوانی داریم.»
وی با اشاره به شاخصهای مهم توسعهای بیان کرد: «پایینتر بودن سرانه آموزشی و فضای آموزشی در بیرجند نسبت به میانگین کشوری، کمبود زیرساختهای ورزشی، کتابخانهای و فرهنگی، بیشترین هدررفت آب شرب و ضعف در شبکههای توزیع آب، عدم برخورداری از معافیتهای مالیاتی و حمایتی برای جذب سرمایهگذاریها و نیروی انسانی متخصص، نبود زیرساختهای ریلی و حملونقل هوایی و جادهای مناسب، مشکلات اقتصادی و توجیه اقتصادی ناپایدار نسبت به دیگر مراکز استانها، از جمله کمبودها و موانع اساسی برای رشد و توسعه شهرستان محسوب میشوند.»
با شیوع کرونا پیگیریها ابتر ماند
وی عنوان کرد: اگرچه در دولت قبل، کارشناسان سازمان برنامه و بودجه به بیرجند آمدند و وضعیت را ارزیابی کردند، اما به دلیل وضعیت کرونایی و تعطیلی فعالیتها، کار متوقف شد و فرصت مناسبی برای پیگیری این مطالب بهوجود نیامد. وی اظهار امیدواری کرد: این موضوعات در سفر هیأت دولت به خراسان جنوبی مورد توجه قرار گیرد و تصمیمات لازم برای قرار گرفتن این شهرستان در لیست مناطق محروم و برخورداری از اعتبارات ویژه و مزایای قانونی اتخاذ شود. ناصری تأکید کرد: این مهم، فرصت طلایی است تا بتوانیم با بهرهمندی از امکانات و اعتبارات، زیرساختهای شهرستان بیرجند را به سطح استانداردهای توسعه برسانیم و شاهد تحولات مثبت در آینده باشیم.
فرماندار قائن: متخصصان
در اینجا نمیمانند
فرماندار شهرستان قائنات نیز در گفتوگو با امروز خراسان جنوبی از مهمترین درخواستها و نیازهای توسعهای این شهرستان سخن گفت و بر ضرورت توجه ویژه دولت در قرار گرفتن قاین در لیست مناطق محروم و برخورداری از مزایای حمایتی تأکید کرد. دکتر غلامپور با اشاره به اهمیت قرار گرفتن این شهرستان در لیست مناطق محروم و برخورداری از شاخصهای توسعهیافتگی، بر نیاز جدی شهرستانهای قائن و بیرجند به توجه ویژه هیأت دولت در سفر پیش رو تأکید کرد. وی با اشاره به وضعیت زیرساختهای ریلی و هوایی استان گفت: نیاز است که در این زمینه دولت اهتمام ویژهای داشته باشد، چرا که زیرساختهای ریلی و هوایی استان قابل توجه نیست و همین موضوع موجب شده است که بسیاری از سرمایهگذاران و پزشکان متخصص درجه یک حاضر به فعالیت در این شهرستانها نباشند. وی ادامه داد: پزشکان و متخصصان، در صورت نبود شاخصهای محرومیت، ترجیح میدهند در شهرهای بزرگتر مانند مشهد یا اصفهان اقامت و فعالیت داشته باشند. بسیاری از این پزشکان، تنها به دلیل نبود مزایای مناطق محروم، برای خدمت در شهرستانهای ما تمایلی ندارند و پس از مدتی کاملاً از شهرهای ما مهاجرت میکنند.
خواسته مهم مردم بیرجند و قاین
دکتر غلامپور تصریح کرد: در پیگیریهایی که انجام شده و در جلسات مختلف نیز این موضوع مطرح است و نماینده قائن، آقای اسحاقی، هم بارها آن را دنبال کرده است. ما هم امیدواریم در سفر رئیسجمهوری، این خواسته مهم محقق شود و شهرستانهای قاین و بیرجند در لیست مناطق محروم قرار بگیرند تا از مزایای اعتباری و معافیتهای مالیاتی بهرهمند شوند. وی افزود: این شاخصها هم از نظر اقتصادی و هم از نظر جذب نیروی متخصص و کارمند تأثیرگذار است. اگر این دو شهرستان در لیست مناطق محروم قرار گیرند، تأثیر زیادی در رشد و توسعه این مناطق و همچنین ارتقاء شاخصهای زندگی و رفاه مردم خواهد داشت. دکتر غلامپور عنوان کرد: متأسفانه تاکنون، علیرغم پیگیریهای زیادی که در جلسات مختلف انجام دادهایم، نتیجهای عملی و ملموس حاصل نشده است. از این رو، از مسئولان و نمایندگان درخواست داریم که در اولویت قرار دادن این موضوع، اقدام عاجل انجام دهند. در حالی که شاخصهای توسعهای بیرجند و قاین پایینتر از میانگین کشوری است و زیرساختها و خدمات حیاتی در این مناطق با کمبود جدی روبهرو هستند، مردم و مسئولان محلی چشم انتظار تصمیمی فوری هستند. قرار گرفتن این شهرستانها در لیست مناطق محروم نه تنها فرصتی برای جذب اعتبارات و تسهیلات قانونی فراهم میکند، بلکه میتواند روند مهاجرت نیروی متخصص را کاهش دهد و زمینهای برای توسعه پایدار و ارتقای کیفیت زندگی فراهم آورد. اکنون، در آستانه سفر رئیس جمهور به خراسان جنوبی، مطالبهای روشن و ضروری مطرح است: بیرجند و درمیان باید در فهرست مناطق محروم کشور قرار گیرند تا عدالت توسعهای در استان تحقق یابد.